Hamstringblessures

Wat is het?

‘Een scheurtje in één van de hamstrings, de drie grote spieren aan de achterzijde van het bovenbeen. Deze spieren lopen van de zitbeenknobbel naar de knieën en spelen een sleutelrol bij de gecoördineerde beweging van het been tijdens het lopen. Meestal ontstaat de beschadiging op de overgang van de pees naar de spierbuik.’

Wat zijn de symptomen?

‘Grofweg kun je hamstringblessures opdelen in drie gradaties: een volledig gescheurde spier, een scheurtje en een forse overrekking met wat beschadigde spiervezels. De eerste twee zijn acute blessures. Die zie je vooral in explosieve sporten waarbij veel wordt versneld en gesprongen, zoals voetbal en tennis. Zo’n blessure ontgaat je niet. Het schiet er in en vervolgens kun je hooguit nog hinken. Iedereen kent het beeld van de voetballer die met de handen om het bovenbeen en een van pijn vertrokken gezicht op het veld ligt te kronkelen. Bij duurlopers is er bijna altijd sprake van de chronische variant. Je voelt een wat zeurende pijn rondom de bil, die langs de achterkant van het been kan doortrekken naar de knie. Een chronische hamstring strain is zelden echt belemmerend, maar als je de klacht veronachtzaamt en niet tijdelijk gas terugneemt, zal de pijn geleidelijk erger worden.’

Hoe ontstaat het?

‘De hamstring strain ontstaat vooral bij de overgang van de voorste zwaaifase van het been naar de landings- en afzetfase. Om dit proces gecoördineerd te laten verlopen is core stability cruciaal. Als de rug- en buikspieren vermoeid zijn, of niet voldoende ontwikkeld, dan kan er tijdens het lopen een verdraaiing optreden in het bekken en in de lage rug. Tijdens de landing zakt het lichaam dan als het ware wat weg. Deze verwringing geeft extra torsiekrachten op de hamstring. Het grootste risico op een hamstring strain loopt de duurloper tijdens een eindsprint,0 simpelweg omdat de krachten op de spier dan het grootst zijn, terwijl je ook vermoeid bent. Als je in de sprint te veel voorover loopt, wordt de hamstring van het landende been onnodig zwaar belast. Een voorovergebogen loophouding kan op den duur ook leiden tot letsel aan een tussenwervelschijf. Komt de beenzenuw daardoor onder druk te staan, dan heeft dat ook weer negatieve invloed op de hamstrings. Een goede looptechniek is dus erg belangrijk en niet alleen omdat je er sneller van wordt.’

Lopen bepaalde mensen extra risico?

‘Als je van nature erg stijf bent, is je risico op blessures überhaupt groter. Dan moet je dus nog wat meer aandacht besteden aan het rekken. Atleten die al eens een hamstringblessure hebben gehad, maar de spier vervolgens niet goed hebben opgetraind, lopen verhoogd risico op een recidief. En tenslotte zijn er lopers die als de dagen korten en de temperaturen zakken optimistisch in korte broek blijven lopen. Heel flink, maar een koude spier is gevoeliger voor overbelasting.’

Wat doen we er aan?

‘Als de hamstring is afgescheurd, is een operatie soms noodzakelijk. Na de ingreep zul je professioneel worden begeleid bij de revalidatie. Wanneer je als loper plotseling flinke pijn krijgt maar door kunt lopen, moet je altijd naar de sportarts gaan en vooral niet koppig doorzetten. Bij een pijnlijke blessure is een periode van rust sowieso noodzakelijk. De eerste hulp bestaat in dat geval uit het rijtje ijs, rust, een drukverband en het hoog leggen van het bovenbeen. Met zeurende huis-, tuin- en keuken hamstringblessures kun je over het algemeen wel doorlopen, mits je gas terug neemt en de eerste tijd heuvels en versnellingen vermijdt. Een paar bezoekjes aan de fysiotherapeut kunnen geen kwaad, want massage stimuleert de doorbloeding, waardoor de kans op het ontstaan van littekenweefsel daalt. Actieve revalidatie is in alle gevallen heel belangrijk. Het spierweefsel moet – goed gedoseerd natuurlijk – worden voorbereid op sporthervatting. De therapeutische krachttraining is gericht op kracht-uithoudingsvermogen, het vergroten van de spier, submaximaal kracht, snelkracht, explosieve kracht en plyometrie. Een heel goede oefening is de Nordic Hamstring Lower. Ga op je buik liggen met een matje onder je knieën en laat iemand je onderbenen tegen de grond drukken. Richt vervolgens je romp op, kom weer omlaag, enzovoort.’

Zijn er nieuwe behandelmethoden aan de horizon?

‘In veel takken van sport, zoals de volleybal- en voetbalwereld, wordt momenteel gewerkt met ARP. Daarbij wordt de aangedane spiergroep met stroomstootjes gestimuleerd om samen te trekken, terwijl de patiënt de spieren tegelijkertijd ook bewust aanspant. Het is nog experimenteel en er is weinig hard onderzoek, maar ik heb de indruk dat het herstel er door wordt bespoedigd.’