Voetproblemen
Veel hardlopers zorgen opvallend slecht voor hun voeten, valt Mirjam op in haar praktijk. Niet alle voetkwalen zijn te voorkomen, maar een proactief voetbeleid scheelt een hoop! ‘Dagelijks goed wassen, maar niet te veel zeep gebruiken, want daardoor verstoor je de bacteriebalans,’ adviseert ze. ‘En verwen je voeten geregeld met een lekkere voetzalf. Ik heb soms het idee dat veel mensen denken ‘die voeten, die ziet niemand en wat niet weet wat niet deert.’ Maar zo werkt het niet.’ Natuurlijk kun je zelfs als je er de beste voetverzorging op na houdt toch voetklachten krijgen. Meestal zijn die goed zelf te behandelen. Deze maand deel 1 van een voetenspreekuur over de meest voorkomende ‘spijkers op laag water’.
Blaren
‘Als het goed is zit er eelt op die plekken van je voetzolen die aan frictie onderhevig zijn. Het werkt als een soort stootkussen en voorkomt dat de huid eronder beschadigd raakt. Maar als je plotseling veel meer kilometers gaat maken of nieuwe schoenen hebt gekocht, kan de huid onder het eelt toch stuk gaan. Er ontstaat dan een blaar of een bloedblaar onder de eeltlaag. Ik adviseer om die door te prikken met een steriele naald. Wel eerst even insmeren met jodium en na het prikken tijdelijk inpakken in steriel gaas. Dan ben je van de pijn af, kunt weer lopen en het weefsel zal zich vanzelf herstellen. Natuurlijk zijn er allerlei tactieken om blaarvorming te voorkomen. Zorg dat je schoenen en vooral de zooltjes perfect zitten. Gebruik naadloze sokken. Smeer op plekken waar extra wrijving ontstaat en waar je nog geen eelt hebt altijd wat vaseline of breng daar een blarenpleister aan. En verder denk ik dat veel lopers baat zouden hebben bij een geregeld bezoek aan een pedicure. Eelt is functioneel, maar het komt je loopcomfort ten goede als je overtollig eelt af en toe laat verwijderen. Pedicures zijn er beslist niet alleen voor ouderen en zieken.’
Blauwe teennagel
‘Een blauwe teennagel ontstaat doordat een grote teen tegen de neus van de schoen drukt, bij een te krappe schoen, of er tegenaan stoot, bij een te ruime schoen. Het vinden van een goed paar schoenen kan lastig zijn. Bij sommige mensen is de ene grote teen namelijk net iets langer dan de andere. Het gevolg van de ongewenste belasting is een beschadiging van de nagelplaat en het nagelbed. Tussen de twee verzamelt zich bloed, de druk loopt op en dat kan in dat bijzonder zenuwrijke gebied gemeen zeer doen. Ik heb het zelf gehad. Midden in de nacht werd ik wakker met een heftig kloppende teen. De pijn kan zo erg zijn dat je de teen er af zou willen hakken. Niet doen. Verhit een stevige naald in een niet roetende vlam. Boor die met een draaibeweging voorzichtig door de nagel, tot het opgehoopte bloed eruit kan. Op dat moment ben je bevrijd. Neem daarna een voetbadje. Sommige mensen vinden geen goede oplossing voor dit probleem. Er is een ultraloper die er zo genoeg van had dat hij zijn teennagels uittrok, inclusief nagelbedden. Zijn nagels komen niet meer terug. Dat lijkt me geen goede optie voor de gemiddelde Runner’s World lezer.’
Voetschimmel
‘Bijna dertig procent van de lopers heeft er geregeld last van. Het begint doorgaans tussen de kleine teen en de ‘ringteen’. Eerst jeukt het, dan gaat het branden, vervolgens hangen de velletjes erbij. Het gaat zelden vanzelf weg. Voetschimmel wordt veroorzaakt door sporen van dermatofyten, die zich prettig voelen in vochtige huidplooien en zich daar snel vermenigvuldigen. Je kunt die sporen nauwelijks ontwijken, maar het helpt om in bijvoorbeeld zwembaden badslippers te dragen en om je voeten altijd goed droog te houden, dagelijks schone sokken aan te trekken en thuis zo veel mogelijk op blote voeten te lopen. Wissel zo mogelijk ook geregeld van schoenen. Als je het oploopt, moet je de aangedane plek en omliggende huid twee à drie weken behandelen met econazol, een schimmeldodende stof die verkrijgbaar is als spray en zalf. Je schoenen kun je behandelen met een poeder. Stop niet zodra de symptomen verdwijnen, want schimmels kunnen ‘onderduiken’. Alleen een langdurig bombardement leidt tot volledige eliminatie. Ga als het ondanks behandeling niet overgaat of als de voetschimmel vaak terugkeert even naar de dokter.’
Kalknagel
‘Een kalknagel is een uit de hand gelopen voetschimmelinfectie, die via de lokale bloedvoorziening tot in de nagel is doorgedrongen. Het ziet er niet prettig uit en het kan hinderlijk zijn bij het lopen, omdat de nagel zijn taaiheid verliest. Kalknagels zijn lastig aan te pakken, omdat het een systemische infectie betreft. Dat wil zeggen dat ziektekiem via de bloedbaan wordt aangevoerd. In eerste instantie proberen we de schimmel te doden met een plaatselijk aangebrachte vloeistof, zeg maar een soort nagellak. Als langdurige plaatselijke behandeling geen effect sorteert, kunnen we een kuur nystatine overwegen. Dat is een schimmeldoder in tabletvorm. We zijn een beetje terughoudend met deze medicatie, vanwege de potentiële nadelige effecten voor de lever.’
Voetwratten
‘Komen om onbekende redenen voornamelijk voor bij jonge mensen. Net als gewone wratten zijn ze een gevolg van een virusinfectie. Ze zijn ontzettend hinderlijk voor een loper, want de voetzool is bezaaid met zenuwuiteinden en kleine verdikkingen doen dus behoorlijk pijn. Hoewel ze na verloop van tijd meestal vanzelf verdwijnen, kun je voetwratten beter even laten aanstippen met koude stikstof. Dan ben je er meteen vanaf.’